Vette eigentijdse klucht over avondje voetbal

door Marion Groenewoud. vrijdag 04 december 2009 | 18:05

ZWOLLE – Het beslissende doelpunt in de 89e minuut van Dennis Bergkamp bij de wedstrijd Nederland-Argentinie in 1998, heeft hij niet meer gezien. Want dan is komiek Arie Koomen al bezweken temidden van het tumult om zich heen.

De cabareteske voorstelling ‘Een avondje Bergkamp’ heeft alle eigenschappen van een lekkere onvervalste klucht. Het ene misverstand na het andere doet zich voor. Seksualiteit is de belangrijkste drijfveer van de personages en vunzigheid viert dus hoogtij.

Ook de zogenaamde ‘terzijdes’ of onderonsjes met het publiek ontbreken niet. De twee deuren en het balkon van de hotelkamer in Benidorm hebben een belangrijke functie omdat men hier onafgebroken op- en afgaat.

De talentvolle komische cast bestaat uit ex-cabaretier en ex-Lama Arie Koomen, de bolle acteur Edo Brunner (onder meer bekend als diamantdief Dennis P.), het vrouwelijke cabaretduo Reijn en Goed en stand-upper Bob McLaren.

De klucht is in Nederland groot geworden dankzij Theater van de Lach-koning John Lanting. En Jon van Eerd vult alweer jaren zeer verdienstelijk het gat dat Lanting achterliet.

Maar donderdagavond in Odeon zien we hoe Arie Koomen en collega’s als geen ander het middeleeuwse volksspel in hun vingers hebben. Met een perfecte timing, scherpe gevatheid en snelle actuele grappen, onder en boven de gordel, pakken ze het publiek volledig in. De relatie tussen man en vrouw, hetero en homo, wordt tot in het absurde doorgedreven.

Ook de voetbalgekte neemt buitenproportionele maar herkenbare vormen aan. De rondbuikige komiek Edo Brunner scoort regelmatig een volle lach en de twee dames zijn rascomédiennes van Brits formaat. Rustpunt in deze chaos is de onderkoelde Arie Koomen die al zijn aandacht op het tv-kastje probeert te richten maar tevergeefs.

Dit Avondje Bergkamp is niet alleen sterk gespeeld maar ook een goed geschreven eigentijdse klucht. Topvermaak voor een breed publiek.

Een Avondje Bergkamp is gewoon lachen
Tekst: Maarten van Krimpen

Arie Koomen komt het podium oplopen. “Jongens, we moeten het maar toegeven: dit is het voor vanavond!” Hij doelt op het publiek: niet heel veel mensen hebben de moeite genomen om naar het Oude Luxor in Rotterdam te komen. Geeft niet: de lol tussen de acteurs is er niet minder om. En de zin tot improviseren ook niet.

Niet romantisch eten
Het is tien jaar geleden, de zomer van 1998. Het Nederlands elftal speelt de beroemde wedstrijd tegen Argentinië. Arie zit met zijn vriendin voor een vakantie in Benidorm, maar is eerder geïnteresseerd in de wedstrijd in plaats van romantische avondjes uit. Vriendin Kim baalt ervan. Zeker als oude vriend Edo ook nog een keertje langs komt banjeren. Het ontaardt in een ruzie, terwijl Arie nog gewoon voor de tv zit.

De zomer van 1999
Balen hoe weinig bezoekers er op een voorstelling af kunnen komen. Een Avondje Bergkamp is anderhalf uur simpelweg onbekommerde lol en pretendeert ook niet meer dan dat te zijn. Een voorstelling met Bergkamp in de titel doet vermoeden dat het een stuk is dat alleen maar te begrijpen is voor voetballiefhebbers, maar niets is minder waar. Als er al voetbaltermen of namen vallen is dat voor zelfs de grootste voetbalhater te begrijpen. En daarbij: iedereen herinnert zich toch wel de zomer van 1999.

Dikke buik
Arie is altijd wel leuk, maar de grootste verrassing is toch wel Edo Brunner. De andere acteurs maar ook hijzelf maken erg veel toespelingen op zijn enorme buik en Edo kan daar zelf erg om lachen - zelfspot is nog altijd de leukste vorm van humor. Actrice Kim Goedgebuure kan heerlijk het verveelde meisje spelen en Renate Reijnders haalt nog even een geintje uit met iemand in het publiek. De arme man komt net iets te laat na de pauze binnen en Renate maakt daarvan dat hij nog even moest poepen. Een grap die de acteurs er al improviserend nog heel vaak even tussenstoppen. Vrijheid blijheid, en je kan er alleen maar om lachen.

Lol
Toegegeven: Een Avondje Bergkamp had niet veel langer hoeven duren. Het is een doodeenvoudige komedie waar acteurs naar alle liefde kunnen improviseren. Een Avondje Bergkamp is geen Shakespeare, maar heel basaal: lang leve de lol!

Avondje Bergkamp (Premiere)
(Camedy.nl)  Het is 4 juli 1998. In het Velodrome stadion in Marseille zitten 55.000 mensen klaar voor de kwartfinale van het wereldkampioenschap voetbal tussen Nederland en Argentinië. Ook in een appartement in Benidorm zit iemand klaar voor deze kwartfinale te weten Arie Koomen. Hij is niet die enige aanwezige en dat zorgt niet bepaald voor een rustig ‘Avondje Bergkamp’

‘Avondje Bergkamp’ is een stuk dat vertaald/geschreven is door Patrick Deters met aanvullingen van o.a. Edo Brunner en Arie Koomen. Deze voorstelling is geen toneelstuk, het is ook geen cabaret, geen stand up comedy, improvisatietoneel of klucht. Wat het wel is, is een komische mengelmoes van dit alles. In een voorstelling van ruim 1 ½ uur wordt beschreven hoe een vijftal personen een avondje voetbal beleven. Deze vijf personen zijn Arie Koomen, Edo Brunner, Kim Goedegebure, Renate Reijnders & Bob Maclaren.

Arie wil graag ongestoord zijn avondje Bergkamp beleven maar krijgt nauwelijks de kans door zijn vrouw Kim die het kijkgedrag van Arie zo zat is dat ze op het punt staat om naar huis te gaan. Vriend Edo, die Arie achterna is gereisd komt ook langs en is niet de slimste figuur. Hij verbeterd deze situatie dan ook geenszins, maar zorgt wel voor een komische noot door zijn dronkenmanverhalen. Als ook bardame Renate van club Tropicana uit Benidorm zich mengt in het gezelschap, is de chaos bijna compleet, want was het Renate niet die afgelopen avond wel erg intiem danste met Arie en was het niet Edo die een oogje op Renate heeft? Als ook nog Bob zijn komst aankondigt is het stel compleet. Wat volgt zijn ruzies, kat en muis spelletjes, verleidingsscènes, intriges, vele momenten van miscommunicatie en heel veel flauwe grapjes, dit alles voorafgaand en tijdens de wedstrijd.

Ondanks het feit dat dit de première van deze voorstelling betrof was de zaal niet volledig gevuld. Het publiek was echter wel behoorlijk enthousiast en de meeste grappen kwamen dan ook aan zoals ze aan moesten komen. Het feit dat er wat bewuste of onbewuste foutjes in de voorstelling zaten vooral qua spel kon het publiek niet deren, sterker nog dit waren juist de momenten die door het publiek erg gewaardeerd werden. Een hoogstaande voorstelling is ‘Avondje Bergkamp’ absoluut niet. Wil je graag een komische en niet al te strak geregisseerde voorstelling zien waar ruimte is voor improvisatie dan zit je goed bij deze voorstelling.

Tekst: Tom Berends, Camedy.nl

Een avondje Bergkamp [Mojo Theater]
Regie: Jeroen Kriek. CABARET TONEEL

Arie is met zijn partner Kim op vakantie in Spanje tijdens het WK-voetbal van 1998. Op de avond dat het Nederlands elftal moet voetballen, wil Arie op zijn hotelkamer de wedstrijd kijken en nodigt daarvoor zijn vrienden, Edo en Bob uit. Dat had hij beter niet kunnen doen, want de aanwezigen zijn meer geïnteresseerd in andere zaken dan in een avondje voetbal. Ondanks Arie’s verwoede pogingen om de wedstrijd te kunnen zien, mist hij het legendarische doelpunt van Dennis Bergkamp.

Het origineel ‘An evening with Gary Lineker’ is vertaald vanuit het Engels en door de vijf acteurs (Arie Koomen, Edo Brunner, Kim Goedegebure, Renate Reijnders en Bob MacLaren) met grappen en grollen bewerkt tot een echt Nederlands plaatje. Volgens de makers zelf zou deze voorstelling gaan over het verschil tussen mannen en vrouwen, dat volgens hen echt goed zichtbaar wordt als de man voetbal wil kijken en de vrouw wil kletsen. Dát verschil wordt amper aangeroerd. Wel wordt heel goed duidelijk dat er een verschil is tussen mannen die van voetbal houden en mannen die doen alsof ze van voetbal houden. De beide vrienden leuteren namelijk ongegeneerd door de wedstrijd heen, terwijl Arie wanhopig probeert zijn voetbalavondje ongestoord door te komen.

Het recept
Op de achterwand worden bij aanvang de ingrediënten van de voorstelling getoond: een lepel toneel, een lepel klucht, twee lepels cabaret en een heleboel slap gelul. Dat laatste is inderdaad in overvloed aanwezig en de uitdrukking is dan ook goed gekozen, zeker gezien de vele platvloerse en schunnige grappen. De acteurs spelen een cabareteske versie van zichzelf. Ze gebruiken hun eigen namen en vertellen deels waargebeurde anekdotes, bijgestaan door videobeelden die ook weer op de achterwand worden geprojecteerd. Er worden veel grappen gemaakt met betrekking tot het tijdsbeeld. Sinds het WK van 1998 is er wereldwijd natuurlijk veel gebeurd en daarover wordt op hilarische wijze gespeculeerd met bijvoorbeeld grappen als “De kans daarop is net zo groot als de kans dat een neger president van Amerika wordt”.

Cabaretkomedie
Alle elementen van een klucht zijn aanwezig. De naïeve vriend (Edo), de macho kennis (Bob), de ontevreden vrouw (Kim) en de femme fatale (Renate) draaien om elkaar heen, gaan op en af door de nodige deuren en hebben geheime rendez-voustjes op het balkon. Maar de kracht van komedie – karakters die heel serieus met het verhaal bezig zijn - wordt niet bereikt en dat komt door de twee lepels cabaret die door de voorstelling zijn gemengd. Om de haverklap stapt een acteur uit zijn rol om het publiek aan te spreken in een stukje stand-up comedy. Er is zelfs een moment waarop Edo Brunner de voorstelling stil legt om zijn beklag te doen over een zoenscène die niet loopt zoals hij het wil. Allemaal heel komisch natuurlijk, op het toneel staan immers vijf zeer goede cabaretiers, maar verwarrend is het af en toe wel. Zeker als dan opeens de draad van het verhaal weer wordt opgepakt. Het verhaal doet er kennelijk niet zoveel toe en wordt meer gebruikt als leidraad om de chaos in banen te leiden. Want chaos ontstaat er en niet zo’n klein beetje ook. Maar dat hoort zo; dat is dan weer die ene eetlepel klucht. Een hele nieuwe manier van theater maken dus en hoewel het hier en daar best nog wat bijgeschaafd mag worden, staat ‘Een avondje Bergkamp’ gelijk aan een avondje keihard lachen.


Artikel informatie
Redacteur:     Ina Metscher
Gezien:     18-10-2009 in Schouwburg Almere in Almere